Ақпараттық-коммуникациялық және химиялық технология

№ 2 (23) - 2024 / 2024-06-30 / Көрілім саны: 53

ТӨМЕН СОРТТЫ ОТЫН МЕН ТАБИҒИ БИТУМНЫҢ БІРЛЕСКЕН ПИРОЛИЗІ ТӨМЕН СОРТТЫ ОТЫН МЕН ТАБИҒИ БИТУМНЫҢ БІРЛЕСКЕН ПИРОЛИЗІ

Авторлар

АО «КазУТБ» им. К.Кулажанова
Научно-исследовательский институт Новых химических технологий, Евразийский национальный университет им. Л.Н. Гумилева
кафедра химии, факультет естественных наук, Евразийский национальный университет им. Л.Н. Гумилева
Научно-исследовательский институт Новых химических технологий, Евразийский национальный университет им. Л.Н. Гумилева,
кафедра химии, факультет естественных наук, Евразийский национальный университет им. Л.Н. Гумилева
кафедра химии, факультет естественных наук, Евразийский национальный университет им. Л.Н. Гумилева
ООО «ТТУ ЛТД», Российская Федерация, г. Санкт-Петербург
ООО «ТТУ ЛТД», Российская Федерация, г. Санкт-Петербург
Научно-исследовательский институт Новых химических технологий, Евразийский национальный университет им. Л.Н. Гумилева
ТОО «CCS Services – Central Asia», Республика Казахстан, г. Астана
ТОО «Sauda Exports&Import», Республика Казахстан, г. Астана

Кілтті сөздер

пиролиз, көмір, табиғи битум, шайыр, жартылай кокс, жанғыш газ.

DOI сілтемесі:

https://doi.org/10.58805/kazutb.v.2.23-391

Қалай дәйексөз келтіруге болады

Нургалиев, Н., Ж. Искакова, А. Колпек, Е. Айбульдинов, А. Сабитов, Э. Копишев, Р. Салихов, М. Петров, Г. Алжанова, Г. Абдиюсупов, і М. . Өмірзақ. «ТӨМЕН СОРТТЫ ОТЫН МЕН ТАБИҒИ БИТУМНЫҢ БІРЛЕСКЕН ПИРОЛИЗІ ТӨМЕН СОРТТЫ ОТЫН МЕН ТАБИҒИ БИТУМНЫҢ БІРЛЕСКЕН ПИРОЛИЗІ». КазУТБ, вип. 2, вип. 23, Червень 2024, doi:10.58805/kazutb.v.2.23-391.

Аңдатпа

Көмірсутек энергиясы ресурстар Қазақстан экономикасының негізі болып табылады, олардың ішінде мұнай, көмір, газ ерекше ерекшеленеді. Қазақстан 29,4 млрд тонна мөлшеріндегі көмірдің дәлелденген қорлары бойынша (әлемдік қорлардың 2,4%-ға жуығы) 10 елдің қатарына кіреді, онда 2/3 - қоңыр көмірге, 1/3 - тас көмірге тиесілі [1]. Қазақстанның көмiр саласы үшiн төменгi сортты көмiрсутегi шикiзатын (көмiр ұсақ, жоғары күлдi көмiр), сондай-ақ «дәстүрлi емес көмiрсутегi шикiзатын» (өте тұтқыр мұнай, табиғи битумдар, шайырлар және т.б.) терең өңдеу мәселесi әсiресе өзектi болып қалуда. Бұл мақалада Фишер реторында «Борлы» кен орнының жоғары күлді көмірінің табиғи битуммен (көмір мен көмір шайырының битуммен әртүрлі арақатынасы кезінде) бірлескен төмен температуралы пиролизіне зерттеу жүргізілді. Пиролиздің негізгі өнімі жартылай кокс болып табылады, сондай-ақ шайыр мен жанғыш газ аз концентрацияларда бар. Бастапқы шикізат пен олардың пиролиз өнімдерінің үлгілерінің элементтік талдау және жылу шығару қабілетінің нәтижелері, сондай-ақ зерттелетін үлгілерден алынған шайырдың физикалық-химиялық көрсеткіштерін талдау нәтижелері келтірілген.