Ақпараттық-коммуникациялық және химиялық технология
№ 1 (26) - 2025 / 2025-03-31 / Көрілім саны: 60
ЖЕЛІЛЕРДІҢ ОСАЛДЫҚТАРЫН АНЫҚТАУ ҮШІН КӨП ФАКТОРЛЫ БОЛЖАУ АЛГОРИТМІН БЕЙІМДЕУ
Авторлар
- Шегетаева А.К. +−
- Оспанова А.Б. +−
- Смакова Н.С. +−
- Рысбекқызы Б. +−
- Алтынбек С.А. +−
- Кулбаева Л.Н. +−
Кілтті сөздер
киберқауіпсіздік, көп факторлы болжау, машиналық оқыту, нейрондық желілер , желі осалдықтар, эксплойттар
DOI сілтемесі:
Қалай дәйексөз келтіруге болады
Аңдатпа
Желілік қауіпсіздік қазіргі цифрлық әлемдегі ең жылдам өзгеретін салалардың бірі болып қала береді. Бұл әсіресе жаңа технологиялардың дамуына және кибершабуылдар санының артуына байланысты өзекті болып табылады. Уақыт өте келе қорғау әдістері мен технологиялары ескіреді және жаңартуды қажет етеді. Бүгінгі таңда өнеркәсіптік желілер мен компьютерлік қауіпсіздік кибершабуылдар санының өсуіне және желінің осалдықтарына байланысты маңыздырақ болып отыр. Сондықтан жыл сайын анықталатын желілік осалдықтарды болжау және автоматтандыру өте маңызды. Бұл зерттеудің негізгі мақсаты – көп факторлы болжау алгоритмі арқылы желідегі осалдықтарды және кибершабуылдарды кешенді зерттеу. Көп факторлы болжау алгоритмі желі осалдықтарының жиілігін, желі трафигінің белсенділігін және қауіпке жауап беру уақытын ескере отырып, шабуылды болжау дәлдігін арттыруға мүмкіндік береді. Зерттеу барысында, Scopus және Web of Science сайттарында жарияланған зерттеу мақалаларына әдебиеттік шолу жүргізу және нейрондық желілер, логистикалық регрессия және кездейсоқ ормандар сияқты машиналық оқыту әдістерін қолдана отырып, деректерді қалыпқа келтіру және талдау арқылы әртүрлі көздерден деректерді жинауды қамтыды. Зерттеудің практикалық маңыздылығы әзірленген алгоритмді желі осалдықтарын бақылау жүйелерін құру үшін пайдалануға болады. Бұл корпоративтік желілердің қауіпсіздігін айтарлықтай жақсартады, кибершабуылдардан болатын зиянды азайтады және жалпы киберқауіпсіздікті жақсартады
