БЕНТОНИТ САЗЫН ТАУ-КЕН ӨНДІРІСІНІҢ ШАХТА СУЛАРЫН ТАЗАРТУДАҒЫ ҚОЛДАНУ ТИІМДІЛІГІ

О.В.  Рожкова; Ш.А.  Мұздыбаева; А.Б.  Бөкеева; С.Ж.  Құдайбергенова; В.И. Рожков; М.Т.  Ермеков; Ж.Т. Нұртай

doi:10.58805/kazutb.v.2.23-460

Ақпараттық-коммуникациялық және химиялық технология

№ 2 (23) - 2024 / 2024-06-30 / Көрілім саны: 52

БЕНТОНИТ САЗЫН ТАУ-КЕН ӨНДІРІСІНІҢ ШАХТА СУЛАРЫН ТАЗАРТУДАҒЫ ҚОЛДАНУ ТИІМДІЛІГІ

Авторлар

О.В. Рожкова⁺⁻
Ш.А. Мұздыбаева⁺⁻
А.Б. Бөкеева⁺⁻
С.Ж. Құдайбергенова⁺⁻
В.И. Рожков⁺⁻
М.Т. Ермеков⁺⁻
Ж.Т. Нұртай⁺⁻

АО «Science and Technology Solutions»

International University of Engineering and Technology

С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық зерттеу университеті

«Science and Technology Solutions» АҚ

Қ.Құлажанов атындағы Қазақ технология және бизнес университеті

Кілтті сөздер

бентонит сазы, ағынды сулар, қышқылдық белсендіру, термоқышқылдық белсендіру

Артқа

PDF (RU)

DOI сілтемесі:

https://doi.org/10.58805/kazutb.v.2.23-460

Қалай дәйексөз келтіруге болады

Рожкова, О. ., Ш. Мұздыбаева, А. . Бөкеева, С. . Құдайбергенова, В. Рожков, М. . Ермеков, і Ж. Нұртай. «БЕНТОНИТ САЗЫН ТАУ-КЕН ӨНДІРІСІНІҢ ШАХТА СУЛАРЫН ТАЗАРТУДАҒЫ ҚОЛДАНУ ТИІМДІЛІГІ». КазУТБ, вип. 2, вип. 23, Червень 2024, doi:10.58805/kazutb.v.2.23-460.

ACM ACS APA ABNT Chicago Harvard IEEE MLA Turabian Vancouver

Аңдатпа

Металлургиялық кәсіпорындардың ағынды суларын тазарту мақсатында Шығыс-Қазақстан облысы Таған кен орнының бентониті зерттелген. Табиғи сорбенттің және оның белсендірілген түрлерінің физика-химиялық сипаттамаларын зерттеу үшін заманауи зерттеу әдістері қолданылған: атомды-абсорбциялық спектрометрия, индуктивті байланысқан плазмамен масс-спектрометрия, полярография және рентгенфлуоресцентті спектрометрия, энергодисперсиондық талдау қосымшасымен электрондық микроскопия. Бентониттің термиялық және термоқышқылдық белсендендірілуі қарастырылған. Белсендендірілген формалардың құрылымы электрондық микроскоп көмегімен анықталған. Табиғи және белсендендірілген түрлерінің микроқұрылымдарын электрондық микроскоппен салыстыру кезінде құрылымының ең көп өзгеруі термоқышқылдық белсендендіру кезінде жүргізілетінін көрсетеді. Бентониттің кеуектілігі артып, беткі қабаты көбірек босайды.

Полиметалдық кен орнының ағынды суларын тазатру үшін бентониттің табиғи және белсендендірілген түрлері қолданылған. Осы кезде Cu²⁺, Pb²⁺, Cd²⁺, Zn²⁺ иондарының ең көп сіңірілуі (94-99,6%) шекті рұқсат етілген концентрацияларға дейін термоқышқылды белсендендірілген бентонитті қолданғанда іске асатыны байқалған. Бұл зерттеу Таған кен орнының термоқышқылды белсендіріліген бентонитін металлургиялық кәсіпорындардың ағынды суларын ауыр металдардан тазартуда қолдануда тиімді екенін көрсетеді.