Ақпараттық-коммуникациялық және химиялық технология

№ 3 (24) - 2024 / 2024-09-30 / Көрілім саны: 32

ТҮРКІСТАН ОБЛЫСЫНДА ӨСІРІЛЕТІН МАҚТА САБАҒЫНАН ЦЕЛЛЮЛОЗАНЫ ТИІМДІ АЛУ ЖОЛДАРЫН ЗЕРТТЕУ

Авторлар

  • Қ.А. Куртибай+
  • Ә. Қаппасұлы
  • А.Ә. Үсенова
  • Е.Е Жатканбаев
  • Ж.К. Жатканбаева
  • Н.Б. Молдагулова
  • Э.Б. Молдагулова
ТОО "Научно-производственный центр экологической и промышленной биотехнологии"

Кілтті сөздер

мақта сабағы, целлюлоза, лигноцеллюлоза, сілтілік қайнату, делигнификация, Каппа саны

DOI сілтемесі:

https://doi.org/10.58805/kazutb.v.3.24-449

Қалай дәйексөз келтіруге болады

Куртибай K. ., Ә. . Қаппасұлы, А. . Үсенова, Е. Жатканбаев, Ж. . Жатканбаева, Н. . Молдагулова, і Э. . Молдагулова. «ТҮРКІСТАН ОБЛЫСЫНДА ӨСІРІЛЕТІН МАҚТА САБАҒЫНАН ЦЕЛЛЮЛОЗАНЫ ТИІМДІ АЛУ ЖОЛДАРЫН ЗЕРТТЕУ». ҚазТБУ хабаршысы, вип. 3, вип. 24, Вересень 2024, doi:10.58805/kazutb.v.3.24-449.

Аңдатпа

Қазақстанда мақта қалдықтарын қайта өңдеу тақырыбы қазіргі контексте өте өзекті. Қазақстан әлемдегі ең ірі мақта өндірушілердің бірі болып табылатындығын ескере отырып, мақта жинағаннан кейін пайда болатын мақта сабақтарының және басқа да қалдықтардың үлкен көлемін утилизациялау мәселесі күн тәртібінде тұр. Бұл қалдықтарды тиімсіз утилизациялау топырақ пен судың ластануы, сондай-ақ оларды жағу кезінде парниктік газдар шығарындылары сияқты маңызды экологиялық мәселелерге әкеледі. Сонымен қатар, өңдеудің тиімді әдістерінің болмауы елді мақта қалдықтарын целлюлоза сияқты құнды өнімдерді өндіру үшін пайдалану мүмкіндігінен айырады, бұл аймақтың экономикалық әлеуетін шектейді. Осылайша, Қазақстанда мақта қалдықтарын қайта өңдеудің жаңа технологияларын әзірлеу және енгізу экологиялық және экономикалық тұрғыдан өзекті болып қана қоймай, елдің тұрақты дамуы үшін стратегиялық маңызы бар. Мақта сабақтарын және басқа да қалдықтарды лигноцеллюлоза мен целлюлозаға өңдеу ғалам үшін де, мақта қарқынды өсірілетін аймақ үшін де жаңа экономикалық мүмкіндіктердің көзі болуы мүмкін. Мақта сабақтарын және оның басқа да қалдықтарын қайта өңдеу әдетте мақта жиналғаннан кейін қоқыс ретінде тасталатын немесе жаппай өртелетін қалдықтарды азайтуға көмектеседі. Бұл проблемалардың шешімі жаһандық жылынуды және қоршаған ортаға қауіп төндіретін басқа да жағымсыз әсерлерді болдырмау үшін осы қалдықтарды қайта өңдеу және олардан құнды өнімдер алу болуы мүмкін.