ISOLATION OF FULVIC ACID FROM COAL AND STUDY OF PHYSICAL AND CHEMICAL PROPERTIES

Жоғары ерігіштігі мен төмен молекулалық массасының әсерінен фульвоқышқылы табиғи химиялық процестердің өте активті қатысушысы болып табылады. Гумин қышқылына қарағанда молекулалық өлшемі кішкене болғандықтан жасушаның ішкі бөлігінен де, сыртқы бөлігінен да әсер ете алады. Жұмыста тотыққан қоңыр көмірден алынған фульвоқышқылдын бөліп алу және тазарту, олардың физика-химиялық қасиеттерін ИҚ, ЯМР спектроскопиясы арқылы талдау және карбоксил және гидроксил топтарының санын зерттеу әдісі ұсынылған. «Майкөбен» бассейінінен алынған қоңыр көмірірнен алғаш рет фульвоқышқылы экстрацияланып бөлініп алынып, Форсит әдісімен тазартылып, тазалық дәрежесі жоғары фульвоқышқылы бөлініп алынды. Тепе-теңдік константаларын (pK) және концентрацияны (С) есептеу жұмыстары жүргізілді. Тазарту кезеңдері: адсорбция, ионды тазарту және диализ, мұнда адсорбент ретінде қоңыр («Шоптыкөл») және тас көмірден («Шұбаркөл») алынған адсорбенттер, сонымен қатар кокосты белсендірілген көмірі пайдаланылды.