Ақпараттық-коммуникациялық және химиялық технология

№ 4 (21) - 2023 / 2023-12-22 / Көрілім саны: 130

E-pH МЕН ПАРЦИАЛДЫ ҚАСЫМДАР ДИАГРАММАЛАРЫ НЕГІЗІНДЕ Ti, As – ҚҰРАМДЫ ЖҮЙЕЛЕРДІҢ ТЕРМОДИНАМИКАЛЫҚ ТАЛДАУЛЫ

Авторлар

Қазақ технология және бизнес университеті
Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды университеті
Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды университеті
Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды университеті

Кілтті сөздер

Түйінді сөздер: термодинамикалық жүйелер, диаграммалар, мышьяк қосылыстары, титан қосылыстары, титан арсенаты.

DOI сілтемесі:

https://doi.org/10.58805/kazutb.v.4.21-164

Қалай дәйексөз келтіруге болады

Омаров K., Әбсат Z., Алдабергенова S., і Кулумбетова I. «E-PH МЕН ПАРЦИАЛДЫ ҚАСЫМДАР ДИАГРАММАЛАРЫ НЕГІЗІНДЕ Ti, As – ҚҰРАМДЫ ЖҮЙЕЛЕРДІҢ ТЕРМОДИНАМИКАЛЫҚ ТАЛДАУЛЫ». ҚазТБУ хабаршысы, вип. 4, вип. 21, Грудень 2023, doi:10.58805/kazutb.v.4.21-164.

Аңдатпа

Аннотация

Металлургиялық кәсіпорындардың технологиялық айналымнан мышьякты шығару бұл өндірістік қажетті процесс болып табылады.  Бірақ бұл шара жылдан жылға құрамында мышьяк бар объектілердің жаңа көлемдерінің қалыптасуына әкеледі. Өндіріс сатысынан мышьяк алудың бір түрі нашар және нашар еритін қосылыстар болып табылатын әртүрлі металдардың арсенаттары болып табылады. Бұл тәсіл де жалпы экологиялық мәселелерді шешпейді. Осылайша, титан арсенаттары сақтау және көму жағдайында гидролизге ұшырайды, бұл қоршаған ортаны құрамында мышьяк бар қосылыстармен біртіндеп ластануына әкеледі. Титанның және оның қосылыстарының шаруашылық қызметтегі практикалық маңызы бізді құрамында мышьяк бар титан қосылыстарын ұтымды пайдалану жолдарын іздеуге мәжбүр етеді.

Мақалада потенциал-рН диаграммалары мен парциалды қысымдар негізінде мышьяк пен титанның мінез-құлқына термодинамикалық талдау жасалған бірінші мақала. Құрамында титан және мышьяк бар жүйелердегі химиялық реакциялардың жүруі мен бағыттары, олардың құрамдас фазаларының тұрақтылығының шарттары, қатысушы компоненттердің, олардың қосылыстарының әрекетінің термодинамикалық параметрлері, олардың тұрақтылық диапазоны және тотығу-тотықсыздану процестері. химиялық өнімдердің түзілуі зерттелді.

Титан арсенатының тіршілік ету аймақтары анықталып, титан және мышьяк қосылыстарынан титан арсенатын алудың химиялық және электродтық реакциялары қарастырылады. Жұмыстың нәтижелері нашар еритін марганец арсенаты түріндегі ерітінділерден мышьякты жою үшін титан қосылыстарын қолданудың тиімділігін де, титанды оксидтер мен негіздер түріндегі регенерациялау мүмкіндігін де растайды.

Түйінді сөздер: термодинамикалық жүйелер, диаграммалар, мышьяк қосылыстары, титан қосылыстары, титан арсенаты.